|
|
| Özgür Çerkes EDİTÖR'DEN | |
| Yolumuz | |
|
|
| Ali İhsan Aksamaz | |
| LÂZCA-TÜRKÇE SÖZLÜ TARİH -13 | |
|
|
| Murat Özden | |
| ETHEM VE M. KEMAL ARASINDAKİ MÜCADELE İDEOLOJİKTİ | |
|
|
| Erol Karayel | |
| “DİPLOMASİNİN” DEĞİL, “KAMUOYU BASKISININ” ZAFERİ veya “SELDEN KÜTÜK KAPMAK”… | |
|
|
| Mustafa Saadet | |
| KÜLTÜR DEĞERLERİMİZE SAHİP ÇIKALIM | |
|
|
| Erol Kılıç Kutelia | |
| ABHAZYA’DA APARTMAN YASASINA ALTERNATİF DEVRE MÜLK YASASI OLABİLİR Mİ? | |
|
|
| Ahmet Altunok | |
| BELEDİYE OTOBÜSÜNDEKİ DENSİZ | |
|
|
| Kenan Kaplan | |
| ÇERKESLERİN VAROLUŞ MÜCADELESİ | |
|
|
| Kuriç K. | |
| METROBÜSTE BİR METROPOL ÇERKESİ… | |
|
|
| Vahit Erdo | |
| 4. SANAYİ DEVRİMİ ve VİRÜS | |
|
|
| Kuşha Faruk Özden | |
| Kayseri Mitingi Ayıbı Hepimizin | |
|
|
| Balkar Selçuk | |
| Нарт Лъэпщ и Нэгъуджэр Лъэпщ и Тепщэгъуэмрэ и Гъуэгуанэмрэ - II | |
|
|
| İmdat Kip | |
| N’olacak Kaffed’in Hali… | |
|
|
| Aydın Candemir | |
| Çoğulcu Demokrasi Hareketi Başarılı Olabilir mi? | |
|
Ali İhsan Aksamaz
aksamaz@gmail.com
LÂZCA-TÜRKÇE SÖZLÜ TARİH -6
23/07/2025
Muharebe oldu. İnsanlarımız buradan muhacir gitti. Burada az kişi kaldık. Eşyalarımızın hepsi kaybolup gitti. Benim Hopa’da dükkânım vardı. Dükkândaki eşyalarım hep kayboldu. Muhacir giden insanlarımız şimdiye kadar geri gelemediler. Biz geliyoruz, elbet onlar da gelsin. Bu muharebede insanlarımız dağılıp gitti. Ne zaman yine bir araya gelecekler? Ben onlarla beraber muhacir gitmedim. “Gitmiyoruz,” demiştiler ama sonra yine gittiler. Elbet geri dönecekler. Yoksa gittikleri yerlerde ne yapacaklar?! Oralarda arazileri yok, evleri yok. Onlara parasız kimse hiç bir şey vermez. Paraları da çok yok ki! Elbet gelsinler de onları yine görelim! Muhacir gittiler. Burada keçileri vardı, malları vardı. Eşyaları vardı. Her şeylerini kaybettiler. Eğer gitmemiş olsalardı, bunca şeyleri kaybolmazdı. Şimdikinden daha iyi bir durumda olurlardı. Şimdi nerede, ne durumda olduklarını bilmiyoruz. Belki iyi durumdalar, belki kötü durumdalar. Kimse durumlarını bilmiyor. Gittikleri yerde her aile farklı farklı yerlerdeymiş. Kimileri uzaklara gitmiş. Kimi gidememiş. Öyle kalmışlar. Allah’ın yardımıyla İnşallah her şey iyi olur. Daha Başka ne diyeyim?! Bu konularda bu kadar biliyorum. Daha başka bir şeyler sorarsan, söyleyeyim. Bu kadarı yetmiş. Batum’a gitmiştim. Oraya gidince çok insan gördüm … [Devam edecek…] ******* [1.] K̆abğa iqu. K̆oçepe çkini mindaxt̆es. Akonai ç̆it̆a dopskidit. Şeyepe kagomandines iri- xolo. Ma akonai (Xopas) dukyanci vort̆i. Dukyaniş şeyepe iri- xolo kagomindunu. Aǯi-ti çkini k̆oçepe daha var moales. Çkin movelurt, lai komoxtan. Am k̆abğas k̆oçepe mteli dağilmi diqu. Mundes ok̆ibğasunon? Ma var vidi muteş-k̆ala. Mutepe-ti “var vulurt”- ia miǯves do ek̆ule muşi xolo mindaxt̆es. Lai xolo komoalen, vana mu qvan ekonay, yeri va uğunan, oxori va uğunan, upateli mitik var meçapan, para-ti dido var uğunan do lai komoalan do kobžirat! Muhaciri ides do, akon mtxa uğut̆es, şeyepe mteli kagvondines. Var idat̆es- na, ek̆o var gundunut̆es do daha k̆ai t̆u, aǯi muç̆o renan, var miçkinan, -- beki k̆ai renan, beki p̆at̆i renan, mitis var uçkin, ides, em yeriş-ti, mteli ayri- ayri qoperenan, kimi menda minduxt̆imun, kimi-ti var uxt̆imun, eşo kodoskides, İnşalla, k̆ai diqven Tangriten. Çkva otkuşi var miğun. Am dulyaşi ma ak̆os miçkin. Çkva mutu mk̆itxup- na, giǯva. Ek̆osnari dobağeren. Batumişa vidi, ek mepti-şi, dido k̆oçi bžiri… [Naqonasunon…] __________________________ [Kaynak kitap: İoseb Qipşiže, (1.), Kaynak kişi: Memed Ef. Kuçuk̆-Osman- oğli, 55 yaşında, Çxala- Dusköy; Kayıt tarihi: 25. VIII. 1917), “Ç̆anuri T̆ekst̆ebi”, S. S. R. K̆. Meʒ. Ak̆ademiis Sakartvelos Pilialis Gamomemloba,T̆pilisi, 1939, (Gürcü Alfabesinden Latin Alfabesine çevriyazı, düzenleme ve Türkçeye çeviri: Ali İhsan Aksamaz, İstanbul, 1999)] |
|
|
Yorumlar |
| Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın |
Yazarın diğer yazıları |
| LÂZCA-TÜRKÇE SÖZLÜ TARİH -13 - 09/09/2025 |
| Şimdi, evimi nasıl inşa ettiğimi anlatacağım! Uzun zamandır bir ev inşa etmek istiyordum. Evi inşa etmek için lazım olan bütün ahşap malzemeye biz kereste diyoruz. Keresteyi de âdet olduğu üzere dağdan temin edecektim. |
| LÂZCA-TÜRKÇE SÖZLÜ TARİH -12 - 31/08/2025 |
| Hopa küçük bir şehir. Dört uzun sokağı var. Şehirde fırın var, bakkal var, çeşit çeşit mallar satan dükkânlar var, demirciler var, kalaycılar var. Sahan, tava, güğüm, kazan, tepsi, kepçe yapıp satan bakırcılar var... |
| LÂZCA-TÜRKÇE SÖZLÜ TARİH -11 - 25/08/2025 |
| Dedem harp sırasında askermiş. Harpte Şehit olmuş. Askere alındıktan sonra nereye gittiğine, kendisine ne olduğuna ilişkin hiç bir bilgi yok. Hiç kimse dedemin akıbetine ilişkin bir şey bilmiyor. |
| LÂZCA-TÜRKÇE SÖZLÜ TARİH -10 - 17/08/2025 |
| Düşman, bize bir şey yapmadı. Rus askeri bize iyi davrandı, namusumuza el uzatmadı. Yiyeceğimiz bitmişti. Kafkasya’dan Müslümanlar ve Gürcüler bize iane gönderdiler, para dağıttılar. |
| LÂZCA-TÜRKÇE SÖZLÜ TARİH -9 - 10/08/2025 |
| Akçaşehir’de annem ve babam vefat etti. Öksüz ve yetim kaldık. Biz üç erkek kardeştik. Birimiz balık tutuyor, diğerleri tarla işlerini yapıyordu. Böylece yaşayıp gidiyorduk. Bu köyün dışında yine Lazların yaşadıkları başka köyler de vardı. |
| LÂZCA-TÜRKÇE SÖZLÜ TARİH -8 - 03/08/2025 |
| İnebolu’ya vardıktan sonra büyük yelkenliyle yolumuza devam ettik. Bir süre sonra denizden gelen garip sesler duyduk. Düşmanın denizaltısı bizi batıracak diye milleti korktu sardı. Ağlamaya başladılar. Bir süre sonra o denizaltının direği göründü. |
| LÂZCA-TÜRKÇE SÖZLÜ TARİH -7 - 27/07/2025 |
| Bu harp sonrasında elimizde hiçbir şeyimiz kalmadı. Hükümet, bize yardım etmezse, meydanda kaldık demektir. Bundan sonra hâlimizin ne olacağını kimse bilmiyor. |
| LÂZCA-TÜRKÇE SÖZLÜ TARİH -5 - 14/07/2025 |
| Köylerimizden muhacir çıkmadan önce toprağa gömdüğümüz bakır kap kacaklarımız ile eşyalarımızın bazılarını Rus askerleri, bazılarını yanlarındaki işçiler, bazılarını da Hemşinliler bulup götürmüşler. |
| LÂZCA-TÜRKÇE SÖZLÜ TARİH -4 - 08/07/2025 |
| İkinci gün Sohum Limanından gemiye binip [ ბათუმი]/ Batum’a gittim. Batum limanında İstanbul’a gidecek [Лемце]/ Lemtse adlı büyük bir gemi vardı. |
 Devamı |
KISSADAN HİSSE
-Moğollar Buhara’yı kuşattıklarında, uzun süre şehri teslim alamadılar. Cengiz Han Buhara halkına bir haber gönderdi: Silahlarını bırakıp bize teslim olanlar güven içinde olacaklar, ama bize direnenlere asla eman vermeyeceğiz.
-Müslümanlar İki gurup oldu: Bir gurup; asla teslim olmayalım, ölürsek şehit, kalırsak Gazi olur, Şeref’imizle yaşarız dediler. Öbür gurup ise; kan dökülmesine sebep olmayalım, sulh iyidir, hem silah, hem de sayı olarak onlardan azız, gücümüz onlara yetmez, dediler ve teslim oldular.
-Cengiz Han, silah bırakanlara; teslim olmayanlara karşı bize yardımcı olun, galib geldiğimizde şehrin yönetimini size bırakalım dedi. Böylece İki müslüman gurup savaşmaya başladılar. Moğollar’ın da yardımı ile, teslim olanlar galib geldi. Savaştan sonra Cengiz Han teslim olanların silahlarının alınmasını ve kafalarının kesilmesini emretti. Sonra meşhur sözünü söyledi: “Eğer güvenilir olsalardı, bizim için kardeşleri ile savaşmazlardı. Kardeşlerine bunu yapanlar, yarın da bize yapar.”