• https://www.facebook.com/%C3%87erkes-Haklari-Inisiyatifi-1720870914808523/
  • https://twitter.com/CerkesHaklari
Ziyaret Bilgileri
Aktif Ziyaretçi5
Bugün Toplam154
Toplam Ziyaret977225
Döviz Bilgileri
AlışSatış
Dolar32.222232.3513
Euro35.110935.2516
Semerkew
Erol Kılıç Kutelia
erolkutalia@hotmail.com
Dünya Kadınlar Günü ve Çerkes Kadını
12/03/2012

Çerkes kadınları, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nü İstanbul Kafkas-Abhaz Derneği'nde büyük bir çoşku içinde kutladı. Bu kutlamalarda büyük reforumcu Kafkas-Abhazyalı Tunuslu Hayrettin Paşa ilk defa gündeme alınıp şükranla anıldı.

Kafkasya'dan, Abhazya'dan getirilip İstanbul Sultanahmet'deki esir pazarında satılan Hayrettin, şansı ve azmi ile iyi bir eğitim gördüğü ve sonra görev üstlendiği Tunus'ta büyük reformlara imza atmıştır.

Bu önemli çalışmaları gören Sultan Abdülhamit, kendisini İstanbula çağırıp sadrazamlık görevi vermiştir.

Tunuslu Hayrettin Paşa sadrazam olarak Osmanlı İmparatorluğunda önemli reforumlar yapıp ilklere imza atmıştır.

Kendisi de esir pazarına getirilip satıldığını unutmamış, Osmanlı İmparatorluğu sınırları içinde bu utanç verici, çağdışı insan ticarerini ortadan kaldırmıştır.

Kadınları aşağılayıcı, onur kırıcı bir uygulama olan çağ dışı gayr-ı ahlaki cariyelik sistemini kaldırmıştır.

Osmanlı imparatorluğunda çalışanlara yönelik emekle ilgili ilk kanunlar ve uygulamalar bu Çerkes, bu Abhaz kökenli sadrazam zamanında yapıldı.

Bu arada objektiflik adına, doğruluk adına bir öz eleştiri de yapmamız gerekir; Tunuslu Hayrettin Paşa'nın esir ticareti ve cariyelik sisteminin kaldırılmasına en büyük tepki, Osmanlı sarayına, paşa ve bey konaklarına esir ve cariye temin eden içimizdeki feodal beylerden gelmiştir.

***

8 Mart Kadınlar Günü İstanbul Kafkas Abhaz Derneği'nde çoşkulu bir şekilde kutlandı. Kadınlarımız, Setanaylarımız bu müstesna günde onur ve gururlarını kurtaran Tunuslu Hayrettin Paşa'yı da unutmayarak vefalarını bir kez daha gösterdiler.

Her 8 Mart Dünya Kadınlar gününde, Kafkaslar, Balkanlar, Ortadoğu, Afrika ve Türkiye coğrafyasında kadınlarımızı cariyelik gibi aşağılayıcı bir uygulamadan kurtaran bu büyük insan, bu büyük Kafkasyalı, bu büyük Çerkes, bu büyük Abhaz şükranla anılmalıdır.

Kadir bilir Tunus halkı onun mezarını İstanbul Eyüp'ten alarak ülkelerine götürdü. Ona muhteşem bir anıt mezar yaptılar. Adına başkanlık sarayında bir müze inşa ettiler.

Dünya Abhaz/Abaza Halkı Kongresi Yönetim Kurulu'nun bir toplantısı da Tunus'un daveti üzerine bu ülkede yapıldı. Gelen delegasyon ve Yönetim Kurulu'na büyük misafirpervellik gösterildi. Tunus bize ahde vefa duygusunu çok güzel ortaya koydu.

***

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül Mart 2012'de Tunus'a bir ziyaret gerçekleştirdi. Orada bir Kafkas kolonisi gördü. Kayseri'den yıllar evvel gelip Tunus'a yerleşmiş bir Çerkes kadınla sohbet etti. Tunus'ta Tunuslu Hayrettin Paşanın 1860'lı yıllarda yaptırdığı Galatasaray Lisesi gibi eğitim seviyesi yüksek SADIKİ Koleji'ni ziyaret etti, yetkilerinden bilgi aldı.

8 Mart Dünya kadınlar Günü'nde İstanbul Kafkas Abhaz Derneği'ndeydik. Kadınlarımız Setanaylarımız çoşkuluydu, sevinçliydi, onurlu ve gururluydu, mızıka çaldılar, dans ettiler, şarkı söylediler, kendi elleri ile yaptıkları geleneksel yemekleri ikram ettiler.

Bu özel günde, Anavatanları Abhazya Cumhuriyetinin Cumhurbaşkanı ALEKSANDIR ANKUAB'ın kadınlar gününü kutlayan mesajı ile duygulu anlar yaşadılar.

Bilindiği gibi Abhazya Cumhuriyeti'nde, Rusya Federasyonu'nda, bütün Kuzey Kafkas coğrafyasında 8 Mart Dünya Kadınlar Günü resmi tatildir.

Bir konuda kimse ayıp görmesin ama mütevazi olamıyacağım. Anadolu topraklarında 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nü en coşkulu kutlamaya layık kadınlar bizim Çerkes kadınlarıdır.

Çünkü bizim yazılı olmayan ama yaptırım gücü çok fazla bir anayasamız vardır. Bu anayasa, ayıp, onur, saygı, sevgi, empati üzerine inşa edilmiştir.

Adı da habzedir. Habzede kadın hep önde, hep sosyal hayatın içindedir.

İşte birkaç örnek:

- Çerkes kadını evlense de soyadı değişmez.

- Çerkesler'de protokol sırasında önde amca değil, dayı olur.

- Çerkes kadının çocuğu, annesi hangi köydense o köyde yaşayan herkese dayı der, köydekiler de ona yeğen diye hitap ederler.

- Çerkes kadını sosyal yaşantıda erkeklerle içiçedir.

- Çerkes kadını dağda, bayırda, tarlada çok az görünür. Onun asıl görevi, evi, çocuğu ve ağırlayacağı misafiridir.

- Çerkesler kız çocuklarını özellikle okula yollar, eğitim aldırırlar.

- Çerkeslerde çocuk yaşta evlilik olmadığı gibi bazı toplumlarda sık sık görülen (akraba evliliği, berdel evlilik, beşik kertmesi evlilik, kan bedeli evlilik) gibi evlilikler de, hatta komşu kızı ile evlilikler de yoktur.

- Çerkes şarkılarında, kadınları aşağılayıcı şarkılar olmaz. (Komşu kızını zapt eyle yaylalar yaylalar, emmi oğlu ele benzer, eniştem fışt dedi, baldız baldan tatlıdır v.s.)

- Çerkesler'de kadına (Köroğlu, kaşık düşmanı, eksik etek) gibi aşağılayıcı sözcükler kullanılmaz, kullanılamaz.

- Çerkesler'de karısını öldüren, karısını bıçaklayan, karısını döven erkek yoktur.

- Çerkes erkeği karısını tanıtırken çocuğu yoksa “gelininiz”, çocuğu varsa “yeğeninizin annesi” diye takdim eder,

...

Bu listeye habzemizden daha çok şey ilave edebiliriz. Özetle Anadolu coğrafyasında 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nü en çoşkulu kutlamayı hak eden bizim kadınlar, bizim Setaneylerdir.

Kadınlarımıza, “Setaneylerimize habze dolayısıyla verdiğimiz haklar kâfi mi?” derseniz, cevabım “kâfi değil” olacaktır. Onlara yeni yeni çağın gerektirdiği hakları da vermeliyiz.

Kadınlarımıza, Setaneylerimize ne kadar yeni haklar versek de onların bizim üzerimizdeki haklarını ödeyemeyiz.

Onlar bizim anadilimizdir, onlar bizim kültürümüzdür, onlar bizim habze öğretmenimizdir. Onlar bizim gurur kaynağımız, onlar bizim yaşam pınarımızdır.



5142 kez okundu. Yazarlar

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın

Yazarın diğer yazıları

ABHAZYA’DA APARTMAN YASASINA ALTERNATİF DEVRE MÜLK YASASI OLABİLİR Mİ? - 09/08/2023
‘’Apartman Yasası’’ teklifine alternatif olarak Abhazya’da ‘’Devre Mülk’’ Yasası çıkartılabilirse, Abhazya’nın hassas olan demografik dengesine zarar vermeyeceği gibi, demografik yapısına süreç içinde olumlu katkısı olabilir.
3. ULUSLARASI ÇERKES KONFERANSI’NIN ARDINDAN… - 06/07/2022
Kafkas Dernekleri Federasyonu, Çerkes Dernekleri Federasyonu, Abhaz Dernekleri Federasyonu, Birleşik Kafkasya Dernekleri Federasyonu bir araya gelip, konu birliği, eylem birliği, takvim birliği için bir konfederasyon oluşturmalıdırlar.
SOSYAL MEDYA VE KUZEY KAFKAS HALKLARI - 16/01/2022
Sosyal medya günümüzde sadece bir iletişim aracı değil aynı zamanda bir sosyal baskı aracıdır. Bunun yanında kamuoyu oluşturma özelliği vardır.
GÖRDÜKLERİMİZ DUYDUKLARIMIZ YAŞADIKLARIMIZ - 15/12/2021
Bu ülkede zaman zaman milliyetçilik adı altında ırkçılık yapıldığını da gördük ve görüyoruz.
DÜĞÜNLERİMİZ SİLAH ATILAN POLİGON DEĞİLDİR! - 26/08/2021
Köy düğünlerinde silah atan magandalar artık kentlere de ulaşmış bulunmakta, hergün yeni bir yaralanma, ölüm haberi almaktayız.
AFGANİSTAN’DA ÖLEN ABHAZLAR VE MEGRELLER - 17/08/2021
Gürcistan çok dilli, çok kültürlü, çok inançlı bir ülke olmasına rağmen Kartvel kozunu sürekli oynayıp, homojen bir Gürcistan yaratma, diğer halkları pasifize etme peşinde.
DİASPORALARIN GÜCÜ - 01/05/2021
Abhazya'nın özgürlük ve bağımsızlık savaşında Türkiye diasporasında yaşayan 5 milyondan fazla Kuzey Kafkasyalı birlik ve beraberlik içinde hareket ettiler.
SUNİ DEVLET SINIRLARI SAVAŞ DAVETİYESİ DEĞİL Mİ? - 10/10/2020
Pergel ve cetvelle ülkelere suni sınırlar çizen emperyal devletlerin faşist yöneticileri, günümüz demokrasi ve insan hakları anlayışına göre savaş suçlusudur.
ABAZA KİMLİĞİ - ABAZALAR / ABHAZLAR: TEK MİLLET, ÜÇ DİYALEKT, İKİ AYRI ALFABE - 06/08/2020
Habze ve Apsuara’da kadınlar için söylenen bazı yaklaşımlar şöyledir. - Kadın evin kan damarıdır. - Evi ev, akrabayı akraba yapan kadındır. - Kadının olduğu yerde bıçak çekilmez
 Devamı
adigebze I-II
Nükte!

KISSADAN HİSSE

-Moğollar Buhara’yı kuşattıklarında, uzun süre şehri teslim alamadılar. Cengiz Han Buhara halkına bir haber gönderdi: Silahlarını bırakıp bize teslim olanlar güven içinde olacaklar, ama bize direnenlere asla eman vermeyeceğiz.

-Müslümanlar İki gurup oldu: Bir gurup; asla teslim olmayalım, ölürsek şehit, kalırsak Gazi olur, Şeref’imizle yaşarız dediler. Öbür gurup ise; kan dökülmesine sebep olmayalım, sulh iyidir, hem silah, hem de sayı olarak onlardan azız, gücümüz onlara yetmez, dediler ve teslim oldular.

-Cengiz Han, silah bırakanlara; teslim olmayanlara karşı bize yardımcı olun, galib geldiğimizde şehrin yönetimini size bırakalım dedi. Böylece İki müslüman gurup savaşmaya başladılar. Moğollar’ın da yardımı ile, teslim olanlar galib geldi. Savaştan sonra Cengiz Han teslim olanların silahlarının alınmasını ve kafalarının kesilmesini emretti. Sonra meşhur sözünü söyledi: “Eğer güvenilir olsalardı, bizim için kardeşleri ile savaşmazlardı. Kardeşlerine bunu yapanlar, yarın da bize yapar.”

 

Site İçi Arama

 

Google Site

 

Üyelik Girişi