• https://www.facebook.com/%C3%87erkes-Haklari-Inisiyatifi-1720870914808523/
  • https://twitter.com/CerkesHaklari
Ziyaret Bilgileri
Aktif Ziyaretçi1
Bugün Toplam52
Toplam Ziyaret1045748
Döviz Bilgileri
AlışSatış
Dolar34.088734.2253
Euro37.628037.7788
Semerkew
Murat Özden
murathabracu@hotmail.com
GÖNEN MANYAS ÇERKES SÜRGÜNÜ KİTABINDAN…
06/10/2020

"Bu sürgünün sebebi olan Anadolu İhtilal Komitesini kurarak Enver’i geri getirmek için kendi soydaşları olan Çerkesleri ayaklandırarak amaçlarına ulaşmak isteyen Eşref ve Ethem, giydikleri bir subay elbisesi için Çerkeslikten istifa etmiş ve ittihatçı olmuşlardı. Teşkilat-ı Mahsusa'nın en önemli adamlarından biri olan Kuşçubaşı Eşref hatıralarında kendini şöyle tanımlıyordu; “Ben ne Dağıstan rüyaları gören bir Çerkes, ne Arap, ne de Rum’dum. Ben Türkçe konuşan bir Müslüman Osmanlıydım.” (Benjamin C Fortuna, Kuşçubaşı Eşref, s: 382, Timaş Yayınları)

Çerkes Ethem ile ilgili bir tespiti de Hasan İzzettin Dinamo'nun Kutsal İsyan’ından paylaşalım:

“Eskişehir'deki karargahında gittikçe tehlikeli bir renk alan yeni olaylar karşısında gecesini gündüzüne katarak çalışan Ali Fuat Paşa, Mustafa Kemal Paşa’dan aldığı buyruğu bildirmek üzere kendi karargahında dinlenen Ethem Bey’i yanına çağırdı. Ethem Bey üzerinde çalıştığı haritadan başından kalkarak kendisini ayakta karşılayan Ali Fuat Paşa’nın karşısındaki bir koltuğa çöktü. Onun bütün paşalar içinde biricik sevgi ve saygı duyduğu kişi Ali Fuat Paşaydı. Onun kendisine karşı zaafı olduğunu biliyordu. Bu sevdiği askeri çok üzgün buldu. Paşa’nın yüzündeki derin üzüntüyü onun bildiği yürekliliğe göre aşırı bile buldu. Bu kez, ikisi birlikte masanın üzerine yayılmış olan haritayı gözden geçirdiler. Haritada ayaklanış bölgeleri kırmızı çizgilerle gösterilmişti. Bu çizgiler neredeyse Ankara’nın dış mahallelerine dayanıyordu. Ali Fuat Paşa haritayı Ethem Bey’e göstererek;

- “Ethem Bey” dedi “size yine yol göründü.”

 Ethem Bey bu buyruğu olağan olarak karşıladı şu anki bu buyruğu her an bekliyordu.

- “Paşam hemen yol hazırlıklarına başlayacağım. Yalnız sanıyorum ki Yunanlılar bu günlerde saldırıya geçeceklerdir. Salihli cephesinin çöküşü Alaşehir ve Uşak bölgesini bırakmamıza yol açar. Benim bugünkü askeri gücüm kıtalarımızın morali bir karşı saldırıya bile elverişlidir. Ben yine cepheme dönmek hazırlığındayım. Acaba Yozgat ayaklanmasını bastırmak görevini başka kıtalara veremez misiniz?”

Bunun üzerine Paşa masanın çekmecesinden bir şifre telgraf çıkardı:

- “Bu kararı ben kendim vermedim Ethem Bey! Ben bilirsiniz ki cephedeki asıl yerinize dönmeniz yanlısıyım. Bunu türlü nedenlerle istiyorum. Ne var ki sizin hemen ivedi olarak Yozgat bölgesindeki bastırma işini yönetmeniz genelkurmay başkanlığınca istenmektedir. Bu kararı da Mustafa Kemal’in kendisi imzalamıştır. Nasıl bir eksikliğiniz var mı, Ethem Bey?”

- “Hiçbir eksiğim yok. Ayaklanma bölgesinde ele geçirdiğimiz silah ve cephane bize yeter de artar bile. Müfrezelerimizin kadrosu da dolgun durumda teşekkür ederim.”

- “Ethem Bey bu ayaklanışı bastıracağınıza inanıyorum. Size bir an önce cephenize dönmenizi sağlayacağım. İnşallah olaylar buna elverişli olur.”

Paşanın bu sözleri Ethem Beyi günlerce, hem de günlerce düşündürdü. Bu sözde, çok uzaklardan gelen yanık kokuları yüzüyordu. Paşa bu yiğit adamın alın yazısında çok üzücü belirtiler görür gibiydi. (Ethem Bey altın şeref merdivenlerinden katran gibi kara bir karanlığın içine yuvarlandığı günlerde bu sözü sık sık anacak yüreği derinden derine sızlayacaktı.)

Ethem Bey kıtalarının arasında gezerken bunların yarısından çoğunun Çerkesce konuştuğunu görerek Türkçeden başka bir dilde konuşmayı şiddetle yasakladı. Çerkeslerin bölgelerinden kendisine katılan binlerce Çerkes, Laz, Ethem Bey’e büyük bir güç kazandırdığı gibi, bu yüzden onu güç durumda bırakıyordu. Bunu seziyordu. Oysa o Düzce üzerine yürüdüğü günlerde kıtaları salt Türkçe konuşuyordu.” (Hasan İzzettin Dinamo, Kutsal İsyan, Cilt: 7, s: 214-216, May Yayınları )

Kendisine Çerkes diyemeyen Kuşçubaşı Eşref ile askerlerine Çerkesce konuşmayı şiddetle yasaklayan Ethem’in, geri getirmek için Anadolu İhtilal Komitesi’ni kurarak soydaşlarının mahvolmasına sebep oldukları Enver Paşa neredeydi ve ne yapıyordu?

(Gönen Manyas Çerkes Sürgünü, Sayfa 109-122den)


1502 kez okundu. Yazarlar

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın

Yazarın diğer yazıları

ETHEM’İN, GÖNEN BALCI KÖYÜ’NDEN ARAP MAHMUT’A MEKTUBU. - 19/08/2024
Çerkes Diaspora tarihinde Balıkesir’in Gönen ve Manyas Çerkeslerine uygulanmış asimilasyon, inkar ve imha politikaları anlaşılmadan Türkiye Çerkesleri’nin neden bu kadar yoğun bir biçimde yok olduklarını anlamak mümkün değildir.
SÜRGÜNDEKİ ETHEM’İN HATIRATI DOLAYISIYLA TÜRK ORDUSUNA YAZDIĞI BİLDİRİ - 27/07/2024
Bizlere kitaplarda Kurtuluş Savaşı, ya da İstiklal Harbi diye öğretilen şey aslında bir iç savaştır. Bu savaşta Fransızlar, İtalyanlar ve Yunanlılar, verilen iç savaşın yanında bir ayrıntıdan ibarettir.
ETHEM’İN BOLŞEVİKLİĞİNE DAİR NOTLAR-3 - 01/07/2024
Çerkeslerin “Met Çunatuko İzzet” (Bilgin İzzet) dediği Yusuf İzzet Paşa, rafları kitap dolu bir odada Ethem beyi kabul etti. Solgun, halsiz görünüyordu. Heyecanlıydı, kalkarak Ethem beyi karşıladı, —“Memleketi bir felaketten daha kurtardın" dedi.
ETHEM’İN BOLŞEVİKLİĞİNE DAİR NOTLAR – 2 - 14/06/2024
Ticaret basımevini satın alarak kurduğu Yeni Dünya gazetesini başyazarlıkla birlikte Arif Oruç beyin buyruğuna vermişti. Yeni Dünya, sırtını Ethem beyin askeri gücüne, ününe dayayarak komünizmi savunuyordu.
ETHEM’İN BOLŞEVİKLİĞİNE DAİR NOTLAR - 03/06/2024
Ethem Bey’in iyi bir eğitimi olmadığı için onu eleştirenler, onun üstün meziyetlerinin farkında değildirler.
KIZILORDU KOROSU’NA GEÇİT YOK! - 25/04/2024
Her şeye rağmen bu konserlerin yapılmasında ısrar edilirse, Kızılordu Korosu'nu her şekilde protesto edeceğimizi ve pişman edeceğimizi de bilin!
ETHEM, CELAL BAYAR’A YAZDIĞI MEKTUPTA KÜRTLER İÇİN ÖZERKLİK, ÇERKESLER İÇİN AZINLIK HAKKI İSTEDİ. - 20/04/2024
Ethem meselesi bir çelişkiler yumağıdır. Ondan bir hain çıkarmaya çalışan güruh, onlarca kitap yazmasına rağmen henüz bunu başaramamıştır. Ondan bir kahraman çıkarmaya çalışanların eli de T.C. yasaları ve saldırıları nedeniyle bağlıdır.
ŞARK-I KARİB, ÇERKES TEAVÜN ÇEKİŞMESİNE BİR BELGE DAHA - 13/04/2024
Çok net şekilde Şark-i Karibcilerin bunak paşalar diye suçladığı Çerkes Teavün Cemiyeti’nin, istisnalar hariç, Çerkeslik için hiç bir gelecek tasavvurunun olmadığını görüyoruz.
ŞARK-I KARİB, ÇERKES TEAVÜN ÇEKİŞMESİ - 07/04/2024
Osmanlı döneminde Çerkesler iki önemli Cemiyet oluşturdular. Bunlardan birincisi 1908 yılında Çerkes Osmanlı paşaları tarafından kurulmuş olan “Çerkes İttihad ve Teavün Cemiyeti”dir. İkincisi 1921'de“Şark-ı Karib Çerkesleri Temini Hukuk Cemiyeti"dir.
 Devamı
adigebze I-II
Nükte!

KISSADAN HİSSE

-Moğollar Buhara’yı kuşattıklarında, uzun süre şehri teslim alamadılar. Cengiz Han Buhara halkına bir haber gönderdi: Silahlarını bırakıp bize teslim olanlar güven içinde olacaklar, ama bize direnenlere asla eman vermeyeceğiz.

-Müslümanlar İki gurup oldu: Bir gurup; asla teslim olmayalım, ölürsek şehit, kalırsak Gazi olur, Şeref’imizle yaşarız dediler. Öbür gurup ise; kan dökülmesine sebep olmayalım, sulh iyidir, hem silah, hem de sayı olarak onlardan azız, gücümüz onlara yetmez, dediler ve teslim oldular.

-Cengiz Han, silah bırakanlara; teslim olmayanlara karşı bize yardımcı olun, galib geldiğimizde şehrin yönetimini size bırakalım dedi. Böylece İki müslüman gurup savaşmaya başladılar. Moğollar’ın da yardımı ile, teslim olanlar galib geldi. Savaştan sonra Cengiz Han teslim olanların silahlarının alınmasını ve kafalarının kesilmesini emretti. Sonra meşhur sözünü söyledi: “Eğer güvenilir olsalardı, bizim için kardeşleri ile savaşmazlardı. Kardeşlerine bunu yapanlar, yarın da bize yapar.”

 

Site İçi Arama

 

Google Site

 

Üyelik Girişi